Ból kręgosłupa jest częstą dolegliwością wśród siatkarzy/siatkarek. Dane z badania urazów siatkówki FIVB w 2008 r. Wykazały, że 47% zawodowych siatkarzy plażowych zgłosiło ból kręgosłupa w ciągu poprzednich 2 miesięcy (Bahr 2009), dane z FIVB z lat 2010–2014 wskazywały, że ból pleców zajmuje czwarte miejsce w rankingu jako przyczyna utraty czasu z powodu kontuzji (Bere i in. 2015). Według badania Seminati i Minetti (2013) około 20% siatkarzy doświadczyło bólu tułowia i pleców. Zawodowi sportowcy mają większą częstość występowania bólu kręgosłupa niż rekreacyjni gracze w siatkówkę (Seminati i Minetti 2013).
Najczęściej zgłaszanym urazem jest nadwyrężenie mięśni dolnej części pleców, co jest niespecyficzną diagnozą powszechnie przypisywaną przeciążeniu mięśni lędźwiowych. Istnieje wiele potencjalnych czynników generujących ból w plecach. Należą do nich krążki międzykręgowe, elementy kostne oraz mięśnie, które mogą być przeciążone lub nadwyrężone. Siatkarze są narażeni na znaczne ryzyko zaburzeń dolnej części pleców, ze względu na wzorce ruchowe obejmujące rotację tułowia oraz zgięcie i wyprost lędźwi, które są typowe dla specyfiki siatkówki. Sportowcy, którzy są szczególnie wysocy, mogą być narażeni na zwiększenie ryzyka urazu ze względu na dłuższe ramię dźwigni kręgosłupa w porównaniu z osobami niższymi.
Jak zatem zminimalizować ryzyko kontuzji w odcinku lędźwiowym?
- Zawodnicy siatkówki powinni skupić się na odpowiednim przygotowaniu motorycznym specyficznym pod siatkówkę, ale także utrzymywać elastyczność dolnej części pleców, bioder i dolnych kończyn poprzez regularne rozciąganie/mobilizacje.
- Dobrym sposobem na zmniejszenie obciążenia mięśni kręgosłupa lędźwiowego jest analiza techniki uderzeń oraz ewentualna ich poprawa. Podczas ataku i serwowania siatkarze wielokrotnie napinają, prostują i rotują kręgosłup lędźwiowy i piersiowy. Brak równowagi strukturalnej między tymi obszarami może przyspieszyć dyskomfort pleców, dlatego zaleca się sportowcom zmniejszenie zakresu wyprostu odcinka lędźwiowego przy jednoczesnym zwiększeniu zakresu ruchu obrotowego klatki piersiowej. Z tego względu pomiar zakresu ruchu obrotowego klatki piersiowej jest zalecany jako część testów funkcjonalnych specyficznych dla siatkówki.
- Wykonywanie ćwiczeń zaprojektowanych specjalnie w celu poprawy stabilności „core” sportowca oraz wytrzymałości mięśni dynamicznie stabilizujących kręgosłup lędźwiowy, powinny (teoretycznie) zwiększyć zdolności sportowca do wytrzymywania powtarzających się przeciążeń kręgosłupa.
Bibliografia:
1. Hand book of sports medicine and science Volleyball, Jonathan C. Reeser, MD, Roald Bahr, MD, 2017
